رابطه بازار ارز با اوراق قرضه

پس از بررسی رابطه بازار ارز با بازار کالا بازار دیگری که در رابطه نزدیک با بازار ارز است بازار اوراق قرضه است. از آنجا که بین تحلیل گران بازار ارز و رابطه بازار اوراق قرضه با بازار ارز اطلاعات کمتری وجود دارد لازم هست که ابتدا توضیحات مختصری در مورد این بازار داده شود و سپس به ارتباط این بازار با بازار ارز بپردازیم.

از مهمترین خصوصیات بازار اوراق قرضه این است که بر خلاف بازار کالا و بازار سهام، دارای نوسانات محدودتری است با این حال این بازار تاثیر بسیاری بر روی بازار تبادلات ارز دارد.

اوراق قرضه برگه های بهاداری است که از طرف مرجع صادر کننده آنها، تضمین تسویه اصل موجودی آن و بازدهی تضمینی قید شده در آن داده شده است.

نکته کلیدی : بازدهی تضمینی اوراق قرضه را کوپن یا بهره آن می نامند که اصطلاحاً به آن ( Yields )گفته می شود. مهمترین ارجحیت در اوراق قرضه بازپرداخت آن می باشد. از این رو مهمترین نکته برای بازیگران این بازار این موضوع است که مرجع صادر کننده این اوراق توانایی و اعتبار کافی برای تسویه آنها را داشته باشد در نتیجه نرخ بهره یا بازدهی این اوراق معمولاً از نرخ بهره یا بازدهی سهام و دیگر دارایی ها که دارای ریسک بالاتر هستند کمتر است. به عنوان مثال اگر یک شرکت سهامی عام اوراق قرضه و برگه های بهادار سهام منتشر کرده باشد در صورتی که مشکلی که منجر به ورشکستگی آن موسسه شود رخ بدهد به لحاظ قانونی ابتدا از دارایی های شرکت اوراق قرضه شرکت که حکم بدهی مجموعه را داشته است مورد تسویه قرار می گیرد و سپس از دارایی های باقی مانده با سهام داران که در واقع جزو شرکای شرکت هستند تسویه انجام می شود. مشاهده می شود که در مثال فوق ریسک اوراق قرضه شرکت مورد مثال، نسبت به ریسک برگه های سهام کمتر است با این حال بطور معمول بازدهی و بهره ای که به اوراق قرضه پرداخت می شود بسیار کمتر از بهره ای است که به برگه های سهام یا شیوه های دیگر سرمایه گذاری پرداخت می شود. از این رو دارایی های مورد مبادله در بازار اوراق قرضه را دارایی های با ریسک پایین و مطمئن به لحاظ سرمایه گذاری می شناسند.

مرجع صادر اوراق قرضه می تواند جایگاه های مختلفی باشد با این حال مهم ترین مراجع صادر کننده این اوراق عبارتند از دولت ها، شهرداری ها، صندوق های تضمینی مدیریت سرمایه، شرکت ها، وام های وابسته به مسکن و دارایی های حمایتی.

از اوراق قرضه فوق آنچه که برای یک تحلیل گر بازار ارز نسبت به اتفاقات بازار اوراق قرضه مهم است ، اوراق قرضه دولتی می باشد. با اینکه اوراق قرضه سایر دسته هایی که در بالا اشاره شد نیز در بازار خودشان دارای اهمیت است اما اعتبار آنها برای وابستگی با بازار ارز چندان حائز اهمیت نیست مگر آنکه با ورشکستگی یا عدم تسویه آنها، در بازار خودشان باعث ایجاد بحران شوند که در این صورت اثر بحران آنها می تواند در بازار ارز تاثیرگذار باشد.

نتیجه: اینکه تحلیل گر بازار ارز باید نسبت به تغییرات اوراق قرضه در بخش دولتی آگاه باشد.

بازدهی اوراق قرضه

 در بازار اوراق قرضه رابطه ای معکوس بین بازدهی ( Yields ) یا کوپن اوراق قرضه با ارزش اوراق ( Bond )وجود دارد. بدین معنی که هرچه بازدهی اوراق قرضه افزایش پیدا کند از ارزش خود اوراق کاسته می شود و هرچه از بازدهی یا ارزش بهره کوپن آنها کاسته شود به ارزش خود اوراق افزوده می شود.

www.fxcma.com

www.fxcma.com

اینگونه می توان این رابطه را بررسی کرد که :

  • با بالا رفتن ارزش بازدهی یا بهره اوراق قرضه به ریسک این اوراق افزوده می شود در نتیجه از ارزش اوراق کاسته می شود 
  • با کاهش بازدهی یا بهره اوراق قرضه از ریسک اوراق قرضه کاسته شده در نتیجه به ارزش آنها افزوده می شود.

این دو موضوع به بحث عرضه و تقاضای اوراق نیز مربوط است با بالا رفتن بازدهی اوراق قرضه جدید از ارزش اوراق قرضه قدیمی تر که نرخ بازدهی کمتری داشته است می کاهد و همینطور با پایین آمدن بازدهی اوراق قرضه جدید، به ارزش اوراق قرضه قدیمی که نرخ بازدهی بالاتری داشته اند افزوده می شود.

غیر از بحث مرجع صادر کننده اوراق قرضه بحث دوره های زمانی این اوراق نیز یکی از شاخص های مورد توجه برای تحلیل بین بازاری است. برگه های اوراق قرضه دارای تاریخ سر رسیدهای یک ساله تا 20 ساله در نزد کشورهای صنعتی و پیشرفته است.

نکته کلیدی : با اینکه برگه های تضمینی زیر یک سال نیز از طرف مراجع صادر کننده این اوراق ارائه می شود به دلیل کوتاه مدت بودن این برگه ها، آنها را در طبقه بندی بازار پول قرار می دهند. معمولاً تحلیلگران بازار ارز از نرخ اوراق قرضه 20 ساله برای تحلیل این بازار استفاده می کنند دلیل این موضوع نیز عرضه و تقاضای بالای این اوراق به همراه بیشترین دوره نگه داری این اوراق تا زمان واگذاری به شخص ثالث است.

این اوراق به عنوان یک دارایی ایمن تا زمانی که دولت یا مرجع صادر کننده این اوراق دارای مشکل یا بحرانی نشود می تواند ابزار بسیار مناسبی برای حفظ ارزش پول باشد.

عوامل تاثیرگذار بر بازار اوراق قرضه و بازدهی

 مهمترین عامل تاثیرگذار بر ارزش اوراق قرضه بازدهی و بهره این اوراق است.

گفتیم هر چه بازدهی و بهره اوراق قرضه بالاتر باشد بازار اوراق قرضه حرکت نزولی بیشتری را نشان می دهد و هرچه بازدهی و بهره اوراق قرضه پایین تر باشد بازار اوراق قرضه حرکت صعودی قوی تری را نشان می دهد.

نکته کلیدی : بازدهی اوراق قرضه نیز به دو عامل نرخ بهره پایه بانکی و شرایط اقتصادی به لحاظ دوره های کسب و کار و ریسک سرمایه گذاری ارتباط دارد.

نکته تکمیلی : ریسک های بازار اوراق قرضه به دو عامل فوق ارتباط دارد. هرچه نرخ بهره پایه بانکی بالاتر باشد بازدهی اوراق قرضه بیشتر می شود و در نتیجه این بازار گرایش به حرکت نزولی بیشتری را نشان می دهد و هرچه نرخ بهره پایه بانکی پایین تر باشد بازار اوراق قرضه حرکت صعودی بیشتری را نشان می دهد به همین ترتیب در دوره های رکود اقتصادی و بحران های مالی بازار اوراق قرضه به دلیل تقاضای بالای این اوراق کم ریسک، رونق فراوانی می گیرد و در نقطه مقابل در دوره های رونق و بهبود شرایط کسب و کار به دلیل بازدهی کم این اوراق در مقابل نرخ های بازدهی سایر بازارها این بازار از مقبولیت کمتر و سرمایه گذاری پایین تری برخوردار است و در نتیجه شاخص های این بازار رو به پایین خواهد بود.

رابطه ارزها با اوراق قرضه

 به طور کلی اوراق قرضه دولتی با ارز آن کشور رابطه ای معکوس دارد.

هرچه نرخ اوراق قرضه بالاتر برود ارزش ارز کشور پایین تر می آید و به همین ترتیب بازدهی اوراق قرضه با نرخ ارز رابطه مستقیم دارد.

رابطه بالا از یک سو به دلیل مراجع صادر کننده آنها است ، از آنجا که مرجع صادر کننده اسکناس و پول ملی بانک مرکزی است و بانک مرکزی با مراجع و سیاست های خزانه داری که مرجع صادر کننده اوراق قرضه است رابطه نزدیکی دارد اوراق قرضه با نرخ ارز رابطه نزدیکی دارد.

نکته کلیدی : این رابطه نزدیک به میزان نرخ بهره به عنوان پلی ارتباطی بسیار وابسته است.

بالا رفتن نرخ بهره منجر به تقویت ارز محلی و بالا رفتن بازدهی اوراق قرضه می شود و شرایط مناسب اقتصادی و دوره های رونق در کسب و کار را نشان می دهد به همین دلیل نرخ بهره تاثیری عمیق و شدید بر بازار اوراق قرضه و ارز دارد.

یکی از بارزترین ارتباطات بین بازار اوراق قرضه با ارزهای دلار ایالات متحده آمریکا، ین ژاپن و فرانک سوئیس است. به دلیل بازدهی پایین اوراق قرضه و پشتیبانی بازپرداخت این اوراق توسط مراجع دولتی و بانک مرکزی این اوراق دارای ریسک بسیار پایینی به لحاظ سرمایه گذاری است در نتیجه به مانند ارزهای فوق که نام برده شد جزو دارایی های کم ریسک و کم بازده طبقه بندی می شود.

در دوره های رکود اقتصادی ارزش اوراق قرضه به مانند دلار آمریکا، ین و فرانک افزایش پیدا می کند و در دوره های رونق به مانند این ارزها از ارزش آن کاسته می شود. این رابطه در بسیاری مواقع نسبت به نوسانات بازار ارز مقدم و پیشرو است. بدین معنا که ابتدا شاهد تغییرات تقویت و تضعیف در بازار اوراق قرضه هستیم سپس همین رفتار را در بازار ارز می بینیم.

مهمترین استفاده ای که از بازار اوراق قرضه برای تحلیل بازار ارز می شود شرایط اختلاف بازدهی اوراق قرضه است که دوره های رونق و رکود را نشان می دهد در نتیجه می تواند برای تقاضای ارزهای پر بازده یا کم بازده بر اساس آن انتظار حرکت داشت.

نکته کلیدی : هرچه اختلاف بین بازدهی اوراق قرضه کوتاه مدت و بلند مدت بیشتر باشد نشانه ای قوی از شرایط رکود و تورم منفی را نشان می دهد و هرچه اختلاف نرخ بازدهی اوراق قرضه در کوتاه مدت و بلند مدت بیشتر به هم نزدیک باشد شرایط رونق و تورم بیشتر وجود دارد.

نکته تکمیلی : از شیب نمودار اوراق قرضه اینگونه برداشت می شود که هر چه شیب نرخ بازدهی اوراق قرضه کمتر باشد احتمال افزایش نرخ بهره بیشتر خواهد بود و هرچه شیب نرخ بازدهی اوراق قرضه در دوره های زمانی مختلف بیشتر شود احتمال ثابت ماندن یا کاسته شدن نرخ بهره بیشتر می شود.

 

www.fxcma.com

www.fxcma.com

به عنوان مثال : در نمودار زیر خط قرمز بازدهی اوراق قرضه در دوره رونق را نشان می دهد. مشاهده می شود در این دوره اختلاف بین نرخ بازدهی اوراق قرضه یک ساله تا اوراق قرضه 30 ساله از 1.1 درصد تا 2.6 درصد است در حالی که در خط قرمز رنگ که بازدهی اوراق قرضه در دوره رکود را نشان می دهد بازدهی اوراق قرضه یک ساله کمتر از 0.5 درصد و بازدهی اوراق قرضه 30 ساله نزدیک به چهار درصد است.

 

اوراق قرضه در عین حال به واسطه تاثیرگذاری در بازار کالا و بازار سهام می تواند بر بازار ارز تاثیرگذار باشد.

جابجایی جریان سرمایه از بازار سهام به بازار اوراق قرضه و افزایش نرخ های این بازار منجر به تقویت ارزهای کم بازده می شود همچنین صعودی شدن بازارهای سهام و کاسته شدن از نرخ های بازار اوراق قرضه دولتی می تواند منجر به تقویت ارزهای پرریسک در سطح بین المللی بشود.

با تشکر – خلیل رحمانی

4.4/5 - (7 امتیاز)
4.4/5 - (7 امتیاز)